Basketbol, bir topun, 5 kişilik iki takım oyuncuları tarafından 3.05 metre yükseklikteki 2 potada yer alan çemberin içine atılması ve bu sayede sayı kazanmasıyla oynanan bir oyundur. Burada amaç, en yüksek sayıyı kazanmak ve maçı galip tamamlamaktır. Oynanan turnuvaya göre maç süreleri değişir ve her maç 4 periyottan oluşur. Eşitlik olması durumunda uzatma periyotu oynanabilir. Dikdörtgen şeklinde, zemini sert tahta olan kapalı salonlarda oynanır.

Basketbol oyununda öne çıkan temel unsurlar şunlardır:

Basketbol maçları, oyun kurallarını uygulayan 3 hakem tarafından yönetilir.

Maç, sahanın ortasında yer alan çemberin içerisinde her iki takımdan da birer oyuncu arasında yapılan hava atışı ile başlar.

Hücum yapan takım 8 saniyede kendi sahasından çıkmalı, 24 saniye içerisinde de atağını sonlandırmalıdır. Bu durum gerçekleşmezse top rakip takıma verilir.

Bir oyuncu, top sürme, pas ve şut atma hakkında sahiptir. Oyuncu topu sürerken tutar ve daha sonra tekrar sürmek isterse “steps” yapmış olur ve top rakip takıma geçer.

Takımların sınırsız oyuncu değişikliği hakkı vardır. Her takımın saha içerisinde 5 oyuncusu bulunur. Faul hakkı dolmamışsa çıkan oyuncular yeniden oyuna dahil olma hakkına sahiptir.

Takımların yarı sahalarında 3 sayı çizgisi bulunur. Bu çizginin içerisinden yapılan atışlar 2 sayı, dışından yapılan atışlar takımlara 3 sayı kazandırır. Faul veya kural dışı hareketler nedeniyle kazanılan serbest atışlar, 1 sayı niteliğindedir. 

NBA, Çin Basketbol Ligi ve Filipinler Basketbol Ligi'nde her periyot 12 dakika olacak şekilde toplamda 4 periyot oynanır.

**Filipinler Basketbol Ligi’nde 8.22 metre mesafedeki bir yaydan atılan şutlar 4 sayı olarak kabul edilir. Ayrıca eski NBA yıldızlarının oynadığı BIG3 Ligi ve NBA All-Star gibi özel etkinliklerde, oyunu daha eğlenceli hale getirmek için farklı bölgelerden atılan şutlar 4 sayı olarak kabul edilebilir.